Το πεδίο μάχης της 17ης Ιουνίου

Του Αλέξανδρου Ντάσκα


H νέα προεκλογική περίοδος στην οποία εισέρχεται η χώρα έχει λίγα κοινά σημεία με την προ ολίγων ημερών τερματισθείσα. Στις εκλογές της 6ης Μαϊου, το δικομματικό σύστημα ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είχε επιλέξει τη στρατηγική της σύντομης και αθόρυβης προεκλογικής περιόδου, με την ελπίδα ότι οι παραστάσεις της τελευταίας διετίας θα υποχωρούσαν στις συνειδήσεις και θα επικρατούσε η δύναμη της συνήθειας ως συσπειρωτικός μηχανισμός, τουλάχιστον για το σκληρό πυρήνα του κομματικού ακροατηρίου.



Μετά την παταγώδη και εκπληκτική αποτυχία της προσέγγισης αυτής, τα κομματικά επιτελεία έχουν αναπροσαρμόσει την τακτική τους. Επικρατεί η πόλωση, τα έντονα ως εκβιαστικά διλήμματα και η προσπάθεια περιορισμού του ΣΥΡΙΖΑ ως νέου ισχυρού και πλέον δυναμικού στη συγκυρία αυτή πολιτικού παράγοντα. Η πρωτοβουλία ανήκει στον κλασσικό δικομματισμό λόγω των ερεισμάτων του στους μηχανισμούς διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, που δίνουν τον τόνο της αναμέτρησης.

Πέραν ωστόσο των επιλογών των δύο κομμάτων (όπου η ΝΔ κατέχει δεσπόζουσα θέση ως πόλος έλξης της κατακερματισμένης Κεντροδεξιάς, τόσο σε επίπεδο πρωτοβουλιών των πολιτικών αρχηγών, όσο και σε επίπεδο βάσης, ειδικά μεταξύ των "φιλοευρωπαϊκών"/φιλομνημονιακών δυνάμεων) το κλίμα στο εκλογικό σώμα υφίσταται κάποιες μεταβολές. Αφενός η ψήφος τείνει να καταστεί περισσότερο συγκεντρωμένη, με κριτήριο τον συσχετισμό δυνάμεων στο Κοινοβούλιο, επομένως και την πρωτιά που καθιστά δυνατή την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, εξαιτίας του άδικου συστήματος της ενισχυμένης αναλογικής. Το πρωτοφανώς μεγάλο ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων (19%) δείχνει ότι θα συρρικνωθεί σε μεγάλο βαθμό από την κατεύθυνση της "χαλαρής" ψήφου αποδοκιμασίας στις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις, και θα απομείνουν μόνο οι συνειδητές ψήφοι. Αντιστοίχως και τα μικρότερα κοινοβουλευτικά κόμματα θα δυσκολευθούν να συγκρατήσουν τις ψήφους προς τα τρία πρώτα, για διαφορετικούς λόγους το καθένα (η έκθεση και απομυθοποίηση της Χρυσής Αυγής, το αίτημα σταθερότητας αρκετών ψηφοφόρων της ΔΗΜ.ΑΡ. και η αντιμνημονιακή κυβέρνηση-στόχος των ΑΝ.ΕΛ.).


Η επικράτηση στις εκλογές του Ιουνίου (η οποία κάλλιστα θα μπορούσε να είναι προσωρινή, αν αναλογιστεί κανείς το τεταμένο κοινωνικό κλίμα και τη δυσκολία διαχείρισης των σοβαρών προβλημάτων) θα κριθεί κυρίως από την ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ (και δευτερευόντως των ΑΝ.ΕΛ.) να αναχαιτίσει την εκφοβιστική ρητορική των αντιπάλων του. Τούτο προκύπτει αβίαστα από τις γνωστές δυνατότητες και χαμηλές προσδοκίες από τα πρόσωπα που απάρτιζαν μέχρι σήμερα το κεντρικό πολιτικό σκηνικό και που πλέον τίθενται απέναντί του. Αφενός η ριζοσπαστικοποίηση της εκλογικής του βάσης δεν επέρχεται αυτομάτως, αλλά απαιτεί ωρίμανση (διαδικασία ούτως ή άλλως αβέβαιη και χρονοβόρα), αφετέρου απαιτείται η υπέρβαση ορισμένων κλισέ, που διατήρησε σχετικά ανώδυνα στη μεταπολιτευτική περίοδο, αλλά που πλέον είναι ασύμβατα με την επιθετική του στρατηγική. Το δόγμα του "ευρωκομμουνισμού", με τις πλούσιες συνέπειες του σε πλήθος ζητημάτων, από την ευρωπαϊκή τοποθέτηση μέχρι τα εθνικά ζητήματα και τις πολιτισμικές έριδες μεταξύ δυτικιστικών και ελληνοκεντρικών ρευμάτων, συγκρούεται με τη γραμμή ρήξης που υιοθετεί ως προς την καταγγελία ή από μηδενικής βάσης επαναδιαπραγμάτευση των μνημονιακών όρων. Η λυδία λίθος είναι η ετοιμότητα του να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, αν οι ελάχιστοι όροι του δεν ικανοποιηθούν (κάτι που προϋποθέτει τη μετατροπή του σε πατριωτικό προοδευτικό κίνημα, με ριζική αναθεώρηση διεθνών προσανατολισμών) ή αντίθετα η πρόταξη του ευρωπαϊσμού και η συνακόλουθη "σοσιαλδημοκρατικοποίησή" του, επομένως η διαχείριση της μνημονιακής πραγματικότητας με μετριασθείσες συγκρουσιακές προοπτικές, σχετική ευθυγράμμιση με το ευρωπαϊκό κλίμα, με την ελπίδα της σταδιακής ανατροπής ή άμβλυνσής του.


Η ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ ως αδιαμφισβήτητου πρωταγωνιστή της εκλογικής αναμέτρησης (θετικού ή αρνητικού, κατά την άποψη του καθενός) να ισορροπήσει στο τεντωμένο σχοινί των αντικρουόμενων προσδοκιών θα προσδιορίσει την εμβέλεια και το βάθος της πολιτικής του πρότασης.

Σχετικά με τον συντάκτη της ανάρτησης:

Ο Αλέξανδρος Ντάσκας είναι Δικηγόρος Αθηνών και ένας από τους συνδιαχειριστές του ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ.

κανένα σχόλιο

Leave a Reply