Καλλιέργεια, εμβάθυνση και συντήρηση λακκούβας: H σπεσιαλιτέ τηςτοπικής αυτοδιοίκησης.






 Η λακκούβα ως τεκμήριο της τρομακτικής διάλυσης της τοπικής αυτοδιοίκησης. Δυνατότητες συμπληρωματικής  διεύρυνσης  της αρμοδιότητας επισκευής των οδικών δικτύων από τους Δήμους σε περίπτωση εύλογης η μη αδυναμίας  της αρμόδιας Περιφέρειας.
Του Κωνσταντίνου Παπακασόλα*

papakasolasΔεν θα μιλήσω για τις λακκούβες εντός πόλεων και κωμών. Ούτε των μεγάλων εθνικών οδών. Θα μιλήσω για εκείνη τη γνώριμη στις ζάντες λακκούβα που συναντάται συνηθέστερα στους επαρχιακούς δρόμους, αρμοδιότητος συνήθως κάποιας .. (τέως) Νομαρχίας.

Οι Νομαρχίες υπήρξαν από τους πιο βραδυκίνητους θεσμούς του Ελληνικού κράτους .

Τώρα που συμπτυχτήκαν σε Περιφέρειες μοιάζουν με πλούσιους ομογενείς συγγενείς 5ου βαθμού μας στον Καναδά, που μάταια περιμένουμε να θυμηθούν την ύπαρξη μας στην πατρίδα.

Κάθε οικισμός και πόλη έχει κάποια όριαέκτος των όποιων την αρμοδιότητα (λέξη ανέκδοτο) για την συντήρηση των οδών έχει η Νομαρχία.  Εντός των ορίων τους φυσικά ο Δήμος.



Oι Νομαρχίες και δη πια Περιφέρειες έχουν συνήθως 1 πρωτεύουσα, 3 ανθυποπρωτευουσες και 15 κωμοπόλεις που φωνάζουν για προσοχή. Επίσης από 500 μεγάλα και μικρά χωριά.

Καταλαβαίνουμε όλοι ότι ακόμα κι αν μπορούν, μόνο με βάρια καθυστέρηση θα ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους  έναντι όλων αυτών.

Υπάρχουν όμως ζητήματα που είναι εκτάκτου ανάγκης και δεν μπορούν να περιμένουν. Ενα από αυτά είναι οι…λακκούβες.

Οι πολίτες συνήθως θεωρούν εσφαλμένα ότι η αρμοδιότητα για την συντήρηση των επαρχιακών οδών  ανήκει στους Δήμους, ανεξάρτητα απ το αν αυτές είναι εντός ή έκτος του οδικού δικτύου του Δήμου τους,  αρκεί που βρίσκονται στη γεωγραφική περιφέρεια του.

Όμως οι επί των ΕΠΑΡΧΙΑΚΩΝ ΟΔΩΝ συντηρήσεις οδοστρωμάτων είναι αρμοδιότητα και υποχρέωση των Περιφερειών.

Έτσι βρίσκουν  και  δικαιολογία  οι τοπικοί πρόεδροι,  δήμαρχοι κλπ, κι ενώ συχνά  το πρόβλημα βγάζει μάτι  ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ (ΣΩΣΤΑ ) ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ και παραπέμπουν στην Νομαρχία / Περιφέρεια, η οποία (λογω αντικειμενικών η όχι δυσκολιών)  ΔΕΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΕΤΑΙ ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΟΤΑΝ Η ΛΑΚΟΥΒΑ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕΛΗΝΙΑΚΗΣ ΤΡΥΠΑΣ ΑΠΟ ΜΕΤΕΩΡΙΤΗ.

Το φαινόμενο γίνεται προκλητικό όταν σημεία του οδοστρώματος παραμένουνφθαρμένα και επικίνδυνα επί μακρόν, χρονιά ολόκληρα δηλαδή κι ενώ η επιδιόρθωση τους είναι πολύ απλή και ΦΘΗΝΗ.

Τίθεται λοιπόν το ερώτημα :  Τι εμποδίζει τον εκαστοτε δήμαρχο να ΜΕΡΙΜΝΑ Ο ΙΔΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΛΑΚΟΥΒΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΟΔΙΚΟ ΕΜΠΟΔΙΟ, ικανό να σκοτώσει ανθρώπους;

Είναι αποκλειστική η αρμοδιότητα της Nομαρχίας η μπορεί να έχει συμπληρωματική  ο Δήμος;

Η μήπως δεν χρειάζεται ΚΑΝ ΝΑ ΕΧΕΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ  ο Δήμος, μιας και τα φθαρμένα οδοστρώματα  αποτελούν  καταστάσεις κίνδυνου  &  έκτακτης  ανάγκης την οποία  ΣΥΝΗΘΩΣ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΟΝΟΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΙΛΗΦΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΟΥΝ ΑΜΕΣΑ!

Για εμένα η απάντηση είναι προφανώς η τελευταία και σαφώς καταφατική υπέρ του δικαιώματος παρέμβασης (μπαλώματος) του Δήμου, εάν η Περιφέρεια πχ κωλυσιεργήσει πάνω από ένα εύλογο διάστημα, που δεν μπορεί να υπερβαίνει τον 1 μήνα από την εμφάνιση της λακκούβας επί του οδοστρώματος.

Αυτές οι περίεργες αναιρέσεις – ευνουχισμοί  αρμοδιότητας ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΙΜΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΘΛΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΜΑΣ, και παραμένουν ακόμα εν ισχύ.

Δεν θα με εκπλήξει η πιθανότητα διοικητικών & ποινικών κυρώσεων του Δήμου σε περίπτωση επέμβασης του για αποκατάσταση οδοστρωμάτων (λακκουβών) με τέτοιο κράτος που έχουμε.

Ακόμα κι έτσι θα είχε κάθε λόγο να απαλλαγεί, δοθείσης της επικινδυνότητας του πράγματοςώστε να θεωρηθεί ότι απέτρεψε κίνδυνο ΥΠΕΡΤΕΡΟ ΤΗΣ ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΔΙΕΠΡΑΞΕ.

Δηλαδή την εξυπηρέτηση της δημοσίας οδικής ασφάλειας.

Οι Καλλικρατικοί δήμοι έχουν ηθική ευθύνη παρέμβασης για δυο λόγους :

α) Είναι πανεύκολο στην τεχνική υπηρεσία τους με μια ημερησία βόλτα να διαπιστώσουν άμεσα τα σημεία που  χρήζουν επισκευής.

β) Συνήθως τα προβληματικά σημεία επί του οδοστρώματος είναι σχετικά λίγα , αν εξαιρέσουμε εντελώς ακατάλληλους δρόμους, και δεν ξεπερνούν τις 50 – 100 μεγάλες & επικίνδυνες λακκούβες.

γ) Ακριβώς επειδή είναι λίγα, είναι και σχετικά πολύ μικρό το κόστος επισκευής τους.

Για παράδειγμα : Στην επαρχιακή οδό Λευκάδας – Αμφιλοχίας, κατ’ ουσία τμήμα της Νομαρχίας Αιτωλοακαρνανίας και στην πράξη περιοχή του Δήμου Ακτίου Βόνιτσας. Τόσο στο τμήμα Παλιάμπελα – Βόνιτσα, όσο και στο τμήμα Άγιος Νικόλαος – Λευκάδα έχουν σημειωθεί σωρεία οδικών ατυχημάτων με πολλές διαμαρτυρίες έπειτα κλπ.

Πέριξ της Βόνιτσας υπάρχουν

α) Η επικίνδυνη διαδρομή μέχρι τα Παλιάμπελα (& Δρυμό).

β) Οι αντίστοιχες για Θυρρειο, Μοναστηράκι & Παλαιρο.

γ) Η επικίνδυνη διαδρομή μέχρι Λευκάδα & Άγιο Κωνσταντίνο.

Ειδικά στην τελευταία, προ της μεγάλης ευθείας του Άγιου Νικόλαου οι λακκούβες είναι τόσο επικίνδυνες,  ώστε κατά την λαϊκή διάλεκτο indeed « τσακιέται λύκος».

Οι λακκούβες αυτές παραμένουν  ακμαίες εδώ και 10 χρονιά. Σε έναν από τους τουριστικότερους δρόμους της χώρας!

Mε μια βόλτα το πολύ  2 ωρών μπορεί κάνεις να καταμετρήσει στη διαδρομή Βόνιτσα – Λευκάδα περί τις 50 μεγάλες και άλλες τόσες μικρότερες λακκούβες.

Το μέγεθος και το βάθος τους φτάνουν στα  3 τετραγωνικά μέτρα και τα 30 εκατοστά αντίστοιχα.

Αν υποθέσουμε ότι αυτές ευρίσκοντο στην (προφανώς  μεγάλη ) αυλή ενός ιδιώτη, θα χρειαζόταν 2 με  4  μπετονιέρες τσιμέντο (η ασφάλτου)  για να τις επιδιορθώσει.

Το κόστος για τον ιδιώτη φυσικά θα ήταν κάπως μεγάλο, άλλα για τον δήμο είναι απαράδεκτα γελοίο και ανέρχεται σε ένα ελάχιστο μέρος απ όσα δαπανά μόνο για τις ετήσιες πχ  πολιτιστικές εκδηλώσεις του, δηλαδή ΤΟ ΠΟΛΥ ΜΕΡΙΚΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΥΡΩ.

Οι δήμοι που έχουν καλή οικονομική κατάσταση οφείλουν ΑΜΕΣΑ ΝΑ επιλαμβάνονται και να επιδιορθώνουν.

Όσοι δυσκολεύονται, ας κόψουν από άλλες δαπάνες, και να πράξουν το ίδιο.

Η κατάσταση ενδημικού φαινόμενου που έχει λάβει η παραμέληση των οδικών επαρχιακών δικτύων και η επικινδυνότητα τους επιβάλλει άμεση αντιμετώπιση  που έστω και κατ εξαίρεση μπορεί να αναλαμβάνουν οι δήμοι, όταν η Περιφέρεια κωλυσιεργεί δικαιολογημένα η μη.

Το κόστος είναι αντιμετωπίσιμο από τους Δήμους.

Σε κάθε περίπτωση ο Δήμος μπορεί να αναζητήσει έπειτα τη δαπάνη επισκευής από την κατά τόπο υπόχρεη νομαρχία.

Επίσης όπως στο ανωτέρω παράδειγμα μας οι Δήμοι μπορούν να συνεργάζονται μεταξύ τους για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Οπως πχ ο Δήμος της Βόνιτσας με αυτόν της Λευκάδας, καθώς εκεί υπάρχει και ο λόγος ότι η αυξημένη χρήση και φθορά του οδοστρώματος της ΕΠΑΡΧΙΑΚΗΣ ΟΔΟΥ ΛΕΥΚΑΔΑΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ οφείλεται κατά 90 % στην τουριστική επισκεψιμοτητα της ΛΕΥΚΑΔΑΣ, ΧΩΡΙΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΕΠΙΣΚΕΥΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑ!!!

Τέλος, με άδεια των κατά τόπους Δήμων & Νομαρχιών  δραστηριοποιούνται ανά την Ελλάδα λατομεία, άλλα και τεχνικές εταιρίες & επιχειρήσεις  που δεν είναι ασύνηθες να έχουν οφειλές, φορολογικές η άλλες (από κάθε είδους υποχρέωση η σύμβαση) στους δήμους & νομαρχίες που δραστηριοποιούνται η συνεργάζονται.

Δεν θα ήταν κακό να προβλεφτεί νομοθετικά δυνατότητα μερικής εξόφλησης των φορολογικών η άλλων οικονομικών υποχρεώσεων τους προς τους ΟΤΑ και τις Περιφέρειες με την παροχή υλικών και προσωπικού από το δυναμικό τους για την αποκατάσταση των ως άνω οδικών δικτύων, ώστε ακόμα και στις δύσκολες εποχές μας και έργο να προσφέρεται και εκκρεμότητες να διευθετούνται.

Θα ήταν πολύ παρήγορη μια τέτοια κινητοποίηση των δημοτικών αρχών στις μέρες που ζούμε, ακόμα και να πιέσουν δια της ΚΕΔΚΕ προς μια νομοθετική διεύρυνση με θέσπιση ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗΣ  αρμοδιότητας των Δήμων στην επισκευή των οδοστρωμάτων των επαρχιακών οδών που διατρέχουν την επικράτεια τους, ώστε να δούμε -έστω και σε περιφερειακό επίπεδο- αυξημένα ανακλαστικά από το κράτος που ζούμε.

Σε κάθε περίπτωση τα προβλήματα αυτά είναι γνωστά από δεκαετίες και μόνο από εγκληματική πρόθεση δεν διευθετούνται, καθώς αρκεί μια εγκύκλιος / νομοθετική πράξη από το κατά τα άλλα πολυγραφότατο σε πολεοδομική και  περί δημοσιών έργων νομοθεσία  ΥΠΕΧΩΔΕ και το ζήτημα κλείνει σε μια μέρα.

Παραπομπές:

1) ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (OTA) :

Η περίπτωση υλικών ζηµιών σε οχήµατα από ανωµαλίες του οδοστρώµατος ή άλλες παρεµφερείς αιτίες

http://users.hol.gr/~adtech/astiki.pdf

2) Με συνεργείο άμεσης δράσης η Νομαρχία Λάρισας κλείνει τις λακούβες στους δρόμους τoυ νομού:

http://www.trikalanews.gr/larisa/me_sunergeio_amesis_drasis_i_nomarxia_larisas_kleinei_tis_lakoubes_stous_dromous_tou_nomou_.html
 Κωνσταντίνος Παπακασόλας είναι Δικηγόρος Αθηνών.

κανένα σχόλιο

Leave a Reply