Συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς η μετανάστευση στο εξωτερικό.

Η είδηση ότι η πρώτη των πρώτων στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις, Αλεξία Παπαϊωάννου, θα μεταναστεύσει στη Γερμανία, είναι γνωστή εδώ και καιρό. Από τότε που ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα. Τις τελευταίες μέρες το θέμα ξαναήρθε στην επικαιρότητα αφού οι υπόλοιποι εξετασθέντες έμαθαν επιτέλους σε ποια σχολή περνούν. Είναι μια καλή αφορμή για να δούμε το θέμα της μετανάστευσης των Ελλήνων στο εξωτερικό.

Μπορεί, βέβαια, η Αλεξία Παπαϊωάννου να είναι ακόμη νέα και να φεύγει απλά γιατί θέλει να σπουδάσει στο εξωτερικό και να αποκτήσει νέες εμπειρίες, ωστόσο η ευκολία της επιλογής της είναι ενδεικτική για το πώς σκέφτονται οι Έλληνες σήμερα, στην εποχή της κρίσης. Χάρη στην ευφυία της, που αποδείχτηκε με τα 19.728 μόρια που συγκέντρωσε στις εξετάσεις, πήρε υποτροφία από διάφορα γερμανικά πανεπιστήμια. Αντίστοιχα, χιλιάδες Έλληνες που έχουν αποδεδειγμένες ικανότητες σε ειδικότητες που χρειάζονται στο εξωτερικό (γιατροί, νοσηλευτές, προγραμματιστές, νηπιαγωγοί κ.α.), δεν το σκέφτονται και πολύ. Αν βρουν μια καλή πρόταση από κάποια χώρα εκτός Ελλάδας (κυρίως Μεγάλη Βρετανία, λόγω και της γλώσσας, Γερμανία ή Σουηδία), λένε εύκολα το «αντίο».

Τα νούμερα είναι χαρακτηριστικά. Το 2012 η Γερμανία δέχτηκε περισσότερους μετανάστες απ' ότι το 1995. Οι περισσότεροι ήταν από χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, από την Ιταλία, την Ισπανία, την Κύπρο και την Ελλάδα που μαστίζει η κρίση. 34.000 Έλληνες έφυγαν για τη Γερμανία, αριθμός αυξημένος κατά 43% σε σχέση με το 2011... Σχεδόν το ίδιο ποσοστό ισχύει και για τη Μεγάλη Βρετανία. 44% περισσότεροι Έλληνες πήγαν εκεί πέρσι σε σχέση με πρόπερσι (συνολικά 8.680). Αλλά και σε άλλες χώρες, όπως η Σουηδία, η Αυστρία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Γαλλία και πολλές ακόμη, τα ποσοστά μετανάστευσης είναι αισθητά αυξημένα σε σχέση με το παρελθόν.

Η μετανάστευση αυτή, βεβαίως, έχει ποιοτικές διαφορές με εκείνη των τελών του 19ου – αρχών του 20ου ή με εκείνη των δεκαετιών '50-'60. Τότε έφευγαν οι Έλληνες που δεν είχαν τύχη, από μια χώρα που μαστιζόταν από πολέμους και όπου δεν υπήρχαν δουλειές, και πήγαιναν σε ανερχόμενα κράτη, που ζητούσαν εργατικά χέρια για να στηρίξουν τις βιομηχανίες τους. Σήμερα φεύγουν από την Ελλάδα οι πιο εξειδικευμένοι, και μάλιστα σε κλάδους που είναι κρίσιμοι για την ανάπτυξη της χώρας.

Αυτή η «αιμορραγία» ισχύει εδώ και καιρό, αλλά αφορούσε μόνο στους κορυφαίους του κάθε κλάδου. Σπουδαίοι Έλληνες επιστήμονες έκαναν καριέρα στο εξωτερικό, αφού οι συνθήκες εκεί είναι πιο αξιοκρατικές και τα μέσα που τους διατίθενται, προάγουν την έρευνά τους. Πλέον, τους ακολουθούν και οι αμέσως επόμενες κατηγορίες, όχι μόνο λόγω αξιοκρατίας, αλλά και γιατί η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα δεν τους επιτρέπει να ζουν όπως είχαν συνηθίσει, ενώ βλέπουν ότι εύκολα μπορούν να συνεχίσουν την ζωή τους σε μια ξένη χώρα, χάρη στις γνώσεις τους σε ξένες γλώσσες και την εξειδίκευση στον κλάδο τους. Αυτοί, δηλαδή, που μένουν πια πίσω, δεν είναι αυτοί με τις μεγαλύτερες δυνατότητες, αλλά αυτοί με τις μικρότερες. Όσοι δεν έχουν τα μέσα ή τις γνώσεις για να φύγουν...

Σύμφωνα μάλιστα με μια μελέτη της Κομισιόν, 400.000 Έλληνες σκέφτονται αυτήν την στιγμή τη μετανάστευση. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση η κινητικότητα των πολιτών εντός της ΕΕ έχει αυξηθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια λόγω της έκρηξης της ανεργίας σε ορισμένα κράτη μέλη Ένωσης. Ειδικότερα το ποσοστό πολιτών «με σοβαρές προθέσεις να μεταναστεύσουν εντός των επόμενων 12 μηνών» υπερδιπλασιάστηκε από το 0,5% το 2010 στο 1,2% το 2012. Το 63% των Ελλήνων που σκέφτονται να μεταναστεύσουν, θέλουν να το κάνουν εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι πέρσι, η αύξηση των Ελλήνων μεταναστών προς τον Καναδά αυξήθηκε κατά 155%, ενώ υψηλά ποσοστά αύξησης υπήρξαν και στη μετανάστευση προς την Αυστραλία.