‘Γιὰ ποιὰ Νοήματα;’

Ἔχετε δεῖ πῶς παρουσιάζουν τὰ Χριστούγεννα, τὰ διάφορα σχολικά βιβλία, ἡ τηλεόραση καὶ τὰ ΜΜΕ; Κάτι σὰν φολκλὀρ! Μιὰ ρηχή ἀναπαράσταση καὶ χρήση λέξεων καὶ φράσεων, ἴδιες ἀκριβῶς μὲ αὺτὲς ποὺ χρησιμοποιοῦνται στὶς ἐπισκέψεις στὰ μαιευτήρια, μαζί μὲ τυπικά ἐπιφωνήματα καὶ εὐχές. Μὲ τὴν προσθήκη γλυκανἀλατων ἐκφράσεων γιὰ βοήθεια πρὸς τοὺς ἀσθενέστερους.

Πῶς λοιπὸν νὰ δώσουμε στὰ παιδιά νὰ καταλάβουν τὴν ἔννοια τῆς ἐνανθρώπισης; Ὄχι τῆς μεταμόρφωσης, ποὺ ὑπῆρχε στὸ πολυθεϊστικὸ καὶ ἀνιμιστικὸ τυπικό, στὰ μικυμάους καὶ στὶς ταινίες φαντασίας μικρῶν καὶ μεγάλων παιδιῶν, ὡς μιὰ παραλλαγὴ ὄψεως. Καὶ φυσικά, δὲν ἀναφέρομαι στὰ μικρά παιδιά μόνον, ἀλλὰ καὶ στοὺς μαθητὲς Λυκείου καὶ στοὺς φοιτητές καὶ σὲ ὅλους ἐμᾶς.

Τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἰησοῦ, ἀλλὰ καὶ γιὰ ἑκατονταετίες ἀργότερα, ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα τῶν Λαῶν τῆς Θάλασσας, συζητοῦσε, στὶς ἀγορὲς καὶ στούς δρόμους, τὸ ἀπορεῖν καὶ τὰ νοήματα τῆς ἀνθρώπινης ὑπαρξης, τὸν φόβο τοῦ θανάτου, τὸ μεταφυσικό πρόβλημα καὶ ἐξ αὐτῶν προσπαθοῦσε νὰ ἐρμηνεύσῃ καὶ καθορίσῃ, τὸν ὅποιο τρόπο τοῦ βίου. Ὄχι μόνον σὲ Ἀκαδημίες καὶ Ἱερατεῖα, ἀλλὰ παντοῦ, μὲ γλωσσικὸ ὄργανο τὴν Ἑλληνικὴ καὶ τὶς παρακαταθῆκες τῶν Πατέρων ἀρχαίων καὶ ἐκκλησιαστικῶν.

Μέσα σὲ συνθῆκες δύσκολου βίου, μὲ ἀσθένειες, μὲ φυσικὲς καταστροφὲς, μὲ φοβερὴ παιδικὴ θνησιμότητα, μὲ πρόβλημα παραγωγῆς, διακίνησης, διατροφῆς καὶ χίλιους δυὸ ἀντιξόους παράγοντες, μὲ πρόβλημα ἐπιβίωσης ἐν γένει, οἰ ἄνθρωποι έπροβληματίζοντο μεταφυσικὰ, γιὰ νὰ μπορέσουν νὰ ψηλαφήσουν τρόπο ζωῆς καὶ κοινωνίας.

Δυὀ χιλιάδες χρόνια ἀργότερα, μὲ τὸν ἄνθρωπο νικητὴ, στὰ περισσότερα προβλήματα ποὺ προαναφέραμε, ὁ τρόπος ζωῆς καὶ κοινωνίας ἀγγίζει τὰ ὄρια τοῦ παραλογισμοῦ  (ἀκόμη καὶ σὲ συνθῆκες φεουδαρχίας, τότε, ὁ δεκατισμός, ἡ ἐκχώρηση τοῦ ἐνὸς δεκάτου τῆς παραγωγῆς στὸν ἀφέντη, θεωρεῖται «εὐλογία», ἄν τὸν συγκρίνουμε μὲ τὰ σημερινὰ δεδομένα τῆς ἐπίσημης καὶ άρπακτικῆς κλεπτοκρατίας). Κυρίως ὅμως μὲ τὴν ἄθλια ἐπιβολὴ τοῦ Ἐγὼ ἔναντι τοῦ Ἄλλου. Σὲ ὀλα τὰ ἐπίπεδα.

Τὸ Ἀρχῆθεν τοῦ Ἡρακλείτου, τὶς Πλατωνικές «Ἰδέες». τὴν Ἀριστοτελικὴ «Σπουδαία Πάξη», οὶ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἐμπλούτιζαν μὲ τὶς διδαχὲς τοῦ ναζωραίου καὶ ἀνασυνέθεταν σὲ νοηματικὲς ἐστίες γιὰ τὴν σήμανση τῆς ταυτότητος τοῦ Ὅντος, μέσα σὲ μιὰ ἀέναη διαδικασία καὶ πράξη ἀλληλοναγνώρισης τοῦ Ἐγὼ καὶ τοῦ Ἄλλου (προσώπων καὶ κόσμου κατὰ τὸν Ι. Γεράση).

Ἐπισημαίνει ὁ Ἅγιος Μάξιμος, κάπου, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ξεκινῶντας ἀπὸ τὴν ἀρχικὴ ὕπαρξη γιὰ νὰ εἰσχωρήσῃ στὴν αἰώνια, πρέπει νὰ βιὠσῃ τὴν ἀγαθὴ ὕπαρξη, διαφορετικὰ ἀποσκοπεῖ στὴν κοσμικὴ ἐξουσία.

Αὐτὴ ἡ πρόσκληση, ἐλευθέρως, γιὰ τὸ άγαθόν, τὴν θέωση δηλαδή, τοῦ ἀνθρώπου, κατὰ χάριν Θεοῦ, μακρὰν τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας, εἶναι ἡ ἀπάντηση τῆς Ἐκκλησίας στὸ ἀπορεῖν τοῦ καθ’ ἑνὸς μας. Γιὰ τὴν Προσωπικὴ μας ὕπαρξη, γιὰ τὸ κορμί μας, ἔχυσε ποτάμια αἵματος ἡ Ἐκκλησία μας καὶ ὄχι γιὰ τὸ άπροσδιόριατο πνεῦμα μας καὶ τὴν σωτηρία του.

Οἱ σύγχρονες ὅμως κουβέντες μας, διατομικὲς ἤ διαδικτυακές, ἀφοροῦν, ὅπως μᾶς ἐπιτιμᾶ, τραγουδώντας, ὁ Βιολάρης, σὲ στίχους Πυθαγόρα, τό «... μα εμείς τα λησμονάμε,  κι όλη μέρα συζητάμε, πού θα βγούμε, πού θα φάμε, ποια γραβάτα θα φοράμε, ποια γυναίκα προτιμάμε, Δόξα τω Θεώ, καλά περνάμε ...»

Τοῦ Γιώργου Κακαρελίδη
Καθηγητοῦ Ἐφαρμογῶν στὴν Ἐπιχ. Ἒρευνα & Στατιστικὴ τοὒ ΤΕΙ Πατρῶν
kakarelidis@gmail.com





κανένα σχόλιο

Leave a Reply