ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ: Κατάργηση της διάταξης που τιμωρεί τον παράνομο πλουτισμό των πολιτικών και άλλων προσώπων με βάση το νόμο για το πόθεν έσχες από την Κυβέρνηση [έγγραφα]

Της Μαντρόνας Κατσαλή

Με διάταξη που έφερε στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου, απαλλάσσονται...

όσοι βουλευτές, νομάρχες, δήμαρχοι, εκδότες κ.λ.π. έχουν κατηγορηθεί για παράνομο πλουτισμό, με βάση το νόμο για το πόθεν έσχες!

Η πρωτοφανής αυτή ενέργεια του υπουργού Δικαιοσύνης, όπως αποκαλύπτει σήμερα το directnews.gr, σημειώθηκε κατά την ψήφιση του περίφημου νόμου 4524/2014 που έχει τίτλο «Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας», ψηφίστηκε από τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 7 Απριλίου.

Συγκεκριμένα, στη σελίδα 82 του νόμου, με επικεφαλίδα «ΙΕ20: ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ» και στο εδάφιο 10 περιέχονται οι εξής εννέα λέξεις «Τα άρθρα 4 και 5 του ν.3213/2003 (Α΄ 309) καταργούνται»!!!

Τι προέβλεπε όμως το άρθρο 4 το ν.3213\2003, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το ν.3849/2010 και επιγράφεται «Δήλωση και έλεγχος περιουσιακής κατάστασης βουλευτών, δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων, ιδιοκτητών μέσων μαζικής ενημέρωσης και άλλων κατηγοριών προσώπων», δηλαδή το πόθεν έσχες;

Το άρθρο 4 όριζε σαφώς και κατηγορηματικώς ότι:

«1. Υπόχρεος σε δήλωση, ο οποίος επωφελούμενος από την ιδιότητά του αποκτά ή προσπορίζει σε τρίτον αθέμιτο περιουσιακό όφελος, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και με χρηματική ποινή από είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ έως ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ.

2. Ο υπαίτιος των παραπάνω πράξεων τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών και με χρηματική ποινή από τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ έως ένα εκατομμύριο πεντακόσιες χιλιάδες (1.500.000) ευρώ:

(α) αν το αποκτηθέν ή προσπορισθέν αθέμιτο περιουσιακό όφελος υπερβαίνει συνολικά το ποσό των εβδομήντα τριών χιλιάδων (73.000) ευρώ, ή

(β) αν ενεργεί κατ' επάγγελμα ή είναι υπότροπος.

3. Με τις ποινές των παραγράφων 1 και 2 τιμωρούνται και οι τρίτοι που πορίζονται το αθέμιτο όφελος που προκύπτει από τα αδικήματα των παραγράφων 1 και 2 εν γνώσει της τέλεσης αυτών από τον υπόχρεο σε δήλωση.

4. Οι παραπάνω διατάξεις εφαρμόζονται, εφόσον η πράξη του υπόχρεου σε δήλωση ή του τρίτου δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη».

Με άλλα λόγια, οι υπόχρεοι σε δήλωση πόθεν έσχες για τους οποίους προέκυπτε ότι αύξησαν με αθέμιτα μέσα την κινητή ή ακίνητη περιουσία τους, χωρίς όμως να μπορεί να στοιχειοθετηθεί ποινικά το αδίκημα της δωροληψίας, τιμωρούνταν με βάση αυτή την παραπάνω διάταξη.

Θα πρέπει, εξάλλου, να σημειωθεί, ότι το αναθεωρημένο άρθρο 4 που κατάργησε ο κ. Αθανασίου, ψηφίστηκε και συμπεριλήφθηκε στο νόμο για το πόθεν έσχες, μόλις τον Απρίλιο του 2010.

Μάλιστα, στην εισηγητική έκθεση του τότε υπουργού Δικαιοσύνης Χ. Καστανίδη αναφερόταν χαρακτηριστικά: «Στην καταπολέμηση φαινομένων διαφθοράς στο δημόσιο τομέα και αντίστοιχα στην τιμώρηση συναφών συμπεριφορών εμπλεκομένων κρατικών λειτουργών στοχεύουν βέβαια πολλές από τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα (ΠΚ), μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν αυτές του 12ου κεφαλαίου του ΠΚ, σε συνδυασμό και με τις διατάξεις του ν.1608/50. Ωστόσο, λείπει από τον Ποινικό Κώδικα μια διάταξη που να καλύπτει σφαιρικά το φαινόμενο του αθέμιτου πλουτισμού κρατικών λειτουργών, μέσω πρακτικών που συνιστούν κατάχρηση της ιδιότητάς τους.

Οι σχετικές καταχρηστικές συμπεριφορές, οι οποίες δεν συνδέονται αναγκαστικά με μία (ορατή ή ευχερώς αποδείξιμη) περιουσιακή βλάβη της δημόσιας περιουσίας ή της περιουσίας τρίτου, μπορεί να συνίστανται κατά περίπτωση όχι μόνο σε μια αντικανονική άσκηση των θεσμικών αρμοδιοτήτων που έχουν εκχωρηθεί στον κρατικό λειτουργό, αλλά και σε μια αθέμιτη εκμετάλλευση των πραγματικών δυνατοτήτων που διανοίγονται σ' αυτόν λόγω της θέσης του για παρεμβάσεις και χειραγωγήσεις διαδικασιών ακόμη και σε τομείς που δεν ανήκουν στον κύκλο των αρμοδιοτήτων του. Όσο πιο νευραλγική είναι η θέση του κρατικού λειτουργού τόσο περισσότερες είναι μάλιστα οι παραπάνω πραγματικές δυνατότητες.

Στην αντιμετώπιση κυρίως τέτοιων περιπτώσεων αποβλέπει ήδη η διάταξη του άρθρου 4 του ν.3213/2003. Με το παρόν νομοσχέδιο επιχειρείται η αναδιατύπωση της εν λόγω διάταξης και η αναμόρφωση των απειλουμένων πλαισίων ποινής, με εισαγωγή και διακεκριμένων παραλλαγών σε βαθμό κακουργήματος όταν συντρέχουν ορισμένες επιβαρυντικές περιστάσεις. Η διαμόρφωση των επιβαρυντικών αυτών περιπτώσεων είναι απολύτως επιβεβλημένη για την αποκατάσταση της αρχής της αναλογικότητας, η οποία προσβάλλεται όταν τιμωρείται με κάθειρξη ο πολίτης που τελεί μια απλή κλοπή ή απάτη με αντικείμενο μεγαλύτερο των 73.000 ευρώ, παραμένει όμως πλημμέλημα ο αθέμιτος πλουτισμός, κατά το ίδιο ποσό, εκείνου που υποχρεούται σε δήλωση "πόθεν έσχες"».

Περιμένουμε απαντήσεις

Τα ερωτήματα τα οποία προκύπτουν μετά την αποκάλυψη του directnews.gr και πρέπει να απαντηθούν από τον υπουργό Δικαιοσύνης Χαράλαμπο Αθανασίου είναι εύλογα:

α) Γνωρίζει ποιοι και πόσοι κρατικοί λειτουργοί εμπλέκονταν σε ποινικές διαδικασίες με βάση αυτό το άρθρο και επομένως η κατάργηση του οδήγησε στην απαλλαγή τους;

β) Έχει σχέση η κατάργηση, μέσα σε μια νύχτα, του άρθρου 4 του ν.3213/2003 με τη δικογραφία για διαφθορά την οποία έχει σχηματίσει η Δικαιοσύνη σε βάρος βουλευτή και πρώην υπουργού Εσωτερικών της Νέας Δημοκρατίας Γιάννη Μιχελάκη; Ο εισαγγελέας Χαρ. Λακαφώσης στη διαβιβαστική αναφορά του επικαλείται εναντίον του κ. Μιχελάκη και το συγκεκριμένο άρθρο. Είναι τυχαίο άραγε ότι ο ν.4524 που κατάργησε το εν λόγω άρθρο, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) στις 7 Απριλίου 2014; Δηλαδή, την ίδια ακριβώς ημέρα που - μετά από καθυστέρηση 4 μηνών όπως αποκάλυψε το περιοδικό HOT DOC - αποστείλατε στη Βουλή τη δικογραφία για τον κ. Μιχελάκη;

Αναμένοντας τις απαντήσεις του κ. Χαράλαμπου Αθανασίου, εκ περισσού σημειώνουμε ότι στο ν.4524/2014 είχε... εμφιλοχωρήσει και η περιβόητη διάταξη του υπουργείου Δικαιοσύνης (τροποποίηση άρθρου 263α περ.δ΄ παρ1) με την οποία παραγράφηκαν τα αδικήματα καταχραστών του δημοσίου χρήματος.

Μετά τη δημόσια κατακραυγή αναγκάστηκε να την καταργήσει ισχυριζόμενος πως «εκ παραδρομής» είχε συμπεριληφθεί στο νόμο. Ωστόσο, επώνυμοι κατηγορούμενοι κατάφεραν με αυτόν τον τρόπο να απαλλαγούν από τα κακουργήματα διαφθοράς για τα οποία διώκονταν.

Ελπίζουμε αυτή τη φορά ο κ. Αθανασίου να δώσει πιο πειστικές εξηγήσεις...

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------