του
Πέτρου Ι. Παραρά*
Ενόψει
της σύνθεσης της παρούσης Βουλής και της προς το παρόν διαφαινόμενης απροθυμίας
των κομμάτων να συμπράξουν με άλλα, όποτε και αν γίνουν εκλογές, ενώ η
αξιωματική αντιπολίτευση ζητάει τώρα εκλογές, τα θεωρητικά ενδεχόμενα
διαγράφονται ως εξής:
1. Η
παρούσα Βουλή, μετά την δοθείσα ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση (10.10.2014),
συνεχίζει αδιατάρακτα τις εργασίες της, ο δε Πρόεδρός της οφείλει να την
συγκαλέσει για εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας (ΠτΔ) ένα τουλάχιστον μήνα
πριν λήξει η θητεία του εν ενεργεία ΠτΔ (άρθρο 32 παρ. 1Σ), δηλαδή, εν
προκειμένω, ένα μήνα πριν από την 11η Μαρτίου, άρα οπωσδήποτε πριν
από την 11η Φεβρουαρίου.
2. Όλοι
δε οι ομότεχνοι συμφωνούμε εδώ ότι η ειδική αυτή συνεδρίαση της Βουλής πρέπει
να λάβει χώρα το πολύ δύο μήνες νωρίτερα, «επειδή διαφορετικά θα μπορούσε να
υποκρύπτεται απόπειρα καταστρατήγησης των σχετικών με τη διάλυση της Βουλής
διατάξεων», όπως υπογραμμίζει και ο Κ. Χρυσόγονος (Συνταγμ. Δίκαιο, 2003, σελ.
575-576). Είναι σαφές ότι ο ΠτΔ δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως εργαλείο για
την πρόωρη διάλυση της Βουλής.
3. Πάντως,
μέχρι τον Ιανουάριο, η πρόσφατα έχουσα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης Κυβέρνηση δεν
αποκλείεται, πιεζόμενη, να διαλύσει πρόωρα την Βουλή, εφόσον επικαλεσθεί
«εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας», όπως προβλέπεται στο άρθρο 41 παρ. 2Σ,
τέτοιο όμως θέμα δεν μπορεί να αποτελέσει η ανά πενταετία προβλεπόμενη από το
Σύνταγμα εκλογή ΠτΔ, οπότε η παρούσα Κυβέρνηση θα πρέπει να επικαλεσθεί άλλο λόγο.
4. Αν,
τώρα, κατά τις ψηφοφορίες που σκόπιμο είναι να ξεκινήσουν εντός Ιανουαρίου,
ώστε οι διαδικασίες να έχουν ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο, δεν συγκεντρωθούν οι
180 ψήφοι για την εκλογή του ΠτΔ, η Βουλή διαλύεται υποχρεωτικώς μέσα σε δέκα
ημέρες από την τελευταία άκαρπη ψηφοφορία και, εντός Φεβρουαρίου,
προκηρύσσονται εκλογές, όπου όμως, καθ’ υπόθεση, ένα κόμμα επιτυγχάνει σχετική
πλειοψηφία αλλά όχι αυτοδυναμία.
5. Εφόσον όμως κανένα άλλο κόμμα δεν θα θελήσει
να συνεργαστεί μαζί του, θα ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 37Σ, μετά δε
τις άκαρπες διερευνητικές εντολές και εφόσον δεν επιτευχθεί ο διορισμός
Κυβέρνησης έστω μειοψηφίας, ο ΠτΔ θα αναθέσει τον σχηματισμό Κυβέρνησης στον
πρόεδρο ενός εκ των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας και θα διαλύσει πάλι την Βουλή.
Έτσι, η Βουλή αυτή διαλύεται πριν να συγκροτηθεί σε σώμα, όπως είχε συμβεί και
με τις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012, όπου η Βουλή διελύθη στις
19.5.2012, δηλαδή δύο ημέρες μετά τη σύγκλησή της σε τακτική σύνοδο.
6. Προκηρύσσονται,
λοιπόν, πάλι εκλογές και εφόσον θα σχηματισθεί βιώσιμη Κυβέρνηση (με τήρηση
βέβαια των διαδικασιών του άρθρου 37Σ στο οποίο προφανώς παραπέμπει το άρθρο 32
παρ. 4 εδ. α΄ Σ) που θα απολαύει της εμπιστοσύνης της Βουλής, αυτή η Βουλή,
αφού συγκροτηθεί σε σώμα (άρθρο 32 παρ. 4 εδ. β΄), θα επιλέξει τον νέο ΠτΔ,
έστω και με σχετική πλειοψηφία (άρθρο 32 παρ. 4 εδ. γ΄). Ενόψει δε των
συνεχόμενων αυτών εκλογικών αναμετρήσεων, δεν αποκλείεται η εκλογή του νέου ΠτΔ
να περατωθεί μετά την λήξη της θητείας του απερχομένου ΠτΔ, οπότε αυτός εξακολουθεί
να ασκεί τα καθήκοντά του «ώσπου να αναδειχθεί νέος Πρόεδρος» (άρθρο 32 παρ.
6Σ).
7. Σε
σχέση όμως με τα εκτεθέντα πρέπει να σημειωθεί ότι, οι μεν διαδικασίες για τον σχηματισμό
βιώσιμης Κυβέρνησης αρχίζουν αμέσως την επομένη
των εκλογών και ολοκληρώνονται περίπου σε δώδεκα ημέρες, δηλαδή σε συντομότερο
χρονικό διάστημα από αυτό που απαιτείται για την, μετά τις εκλογές, συγκρότηση
της νέας Βουλής σε σώμα, αφού τούτο προϋποθέτει και την εκλογή του προεδρείου
της (άρθρα 3,7 και 8 του ΚΒ). Αυτό συμβαίνει διότι η νέα Βουλή συγκαλείται, με
το διάταγμα διάλυσης της προηγούμενης, θα έλεγα τουλάχιστον δέκα ημέρες μετά την διενέργεια των εκλογών (εντός
τριάντα ημερών λέει το Σύνταγμα), δοθέντος ότι η έκδοση των αποτελεσμάτων με
τους εκλεγέντες βουλευτές χρειάζεται οπωσδήποτε ένα minimum χρόνου, στην προθεσμία
δε αυτή πρέπει να προστεθούν και οι ημέρες που απαιτούνται ώστε η Βουλή να
συγκροτηθεί σε σώμα.
8. Συνεπώς,
πάντοτε θα προηγείται και θα ολοκληρώνεται η διαδικασία σχηματισμού Κυβέρνησης
ή, σε σχετική αδυναμία, θα διαλύεται η Βουλή προτού αυτή να συγκροτηθεί σε
σώμα. Και δεν επιτρέπεται να συντμηθεί τόσο η προθεσμία σύγκλησης της νέα
Βουλής (π.χ. εντός πέντε ημερών) για να συγκροτηθεί αυτή ταχύτατα σε σώμα, ενώ
ακόμη δεν ξέρουμε αν θα προκύψει βιώσιμη Κυβέρνηση από τις διερευνητικές
εντολές του άρθρου 37Σ που ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί. Διότι, στην περίπτωση
αυτή, ποιός Πρωθυπουργός θα κηρύξει την έναρξη των εργασιών της συγκροτημένης
σε σώμα Βουλής (άρθρο 2ΚΒ), ώστε αμέσως μετά να προβεί αυτή στην εκλογή του
ΠτΔ;
9. Τέτοια ενέργεια θα συνιστά παραβίαση του
Συντάγματος, διότι η εκλογή του Προέδρου της Βουλής, και των άλλων μελών του
Προεδρείου της, προϋποθέτει συγκροτημένη Κυβέρνηση, έστω μειοψηφίας, η οποία
και θα υποδείξει, σε συνεργασία με τα άλλα κόμματα, τους βουλευτές που θα
εκλεγούν για τα παραπάνω αξιώματα.
Η λύση αυτή υπαγορεύεται όχι μόνον από την λογική και
συστηματική ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων, αλλά και από την “
εκλογίκευση” που χαρακτηρίζει το ισχύον κοινοβουλευτικό σύστημα και η οποία
επιβάλλει την συνεργασία μεταξύ Κυβέρνησης και Βουλής, η οποία δεν δύναται να
δρα ασυνδέτως με την βιωσιμότητα της Κυβέρνησης. Δεν νοείται η Βουλή να εκλέγει
το προεδρείο της – μα τότε ποιός θα
προτείνει ποιόν για Πρόεδρο της Βουλής;–
και στη συνέχεια τον νέο ΠτΔ,–
αυτόν ποιός θα τον προτείνει;–
και την επομένη αυτή να διαλύεται, αφού οι διαδικασίες του άρθρου 37Σ απέβησαν
άκαρπες!
10. Συνεπώς, δεν
συμμερίζομαι την άποψη ότι: «Το Σύνταγμα ρητώς ορίζει ότι Πρόεδρος μπορεί να
εκλεγεί και με σχετική πλειοψηφία και μάλιστα πριν από τον σχηματισμό
Κυβέρνησης» (βλ. Κ. Ζούλα, Πρόεδρος και με σχετική πλειοψηφία,
Καθημερινή, 21.9 και 5.10.2014, πρβλ. και Γ. Τερζή, Πρόεδρος
μειοψηφίας;, Καθημερινή, 28.8.2014, ως και Ν. Αλιβιζάτου, Πώς θα αποτραπεί
το ενδεχόμενο (νέων) διπλών εκλογών, Καθημερινή, 28.9.2014).
11.
Όμως, με την υποθετική αυτή αλληλουχία
πολιτικών γεγονότων και εκλογών, κάθε άλλο παρά εξυπηρετείται το συμφέρον του
ελληνικού λαού, για τον οποίο, πάντως, οι πολιτικοί μας δεν φαίνεται να
ενδιαφέρονται και ιδιαίτερα. Άρα, η πλέον συμφέρουσα για τον τόπο λύση, και για
να μην παραλύσει πάλι η Χώρα από μια μακρά προεκλογική περίοδο, είναι ο
Πρόεδρος της παρούσης Βουλής να την συγκαλέσει για εκλογή νέου ΠτΔ εντός
Ιανουαρίου 2015. Εφόσον δεν συμφωνήσουν 180 βουλευτές, τότε διαλύεται η Βουλή
και η επόμενη θα εκλέξει ΠτΔ, έστω και με σχετική πλειοψηφία.
*Ο
κ. Πέτρος Παραράς είναι καθηγητής
Συνταγματικού
Δικαίου και επίτ.
αντιπρόεδρος
του ΣτΕ.
ΠΗΓΗ: Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής (19.10.2014)
Σχετικά με τον συντάκτη της ανάρτησης:
Η ιστοσελίδα μας δημιουργήθηκε το 2008.Δείτε τους συντελεστές και την ταυτότητα της προσπάθειας. Επικοινωνήστε μαζί μας εδώ .
κανένα σχόλιο