Ότι ο Δημήτρης Μπάτσης εκτελέστηκε πλάι στοΝίκο Μπελογιάννη δεν ήταν τυχαίο. Ότι μια γενιά Ελλήνων αγνόησε την ύπαρξη του βιβλίου και του συγγραφέα του, κι αυτό δεν ήταν τυχαίο: Το "Κατεστημένο" [...] είχε πολλές και μεγάλες ενοχές για να μπορέσει να σταθεί στο έργο του Μπάτση και να αντλήσει απ' αυτό έστω και λίγα διδάγματα. [...] Ο αναγνώστης [...] δεν θα δυσκολευτεί να αναγνωρίσει πως σ' αυτή τη μελέτη του 1947 έχουν τεθεί τα βασικά προβλήματα ανάπτυξης μιας χώρας εξαρτημένης και υπανάπτυκτης, χώρας περιφερειακής, όπως θα λέγαμε σήμερα, και προτείνονται λύσεις επιστημονικά θεμελιωμένες και, μαζί, συγκεκριμένες" σημειώνει η Έλλη Παππά στην εισαγωγή του βιβλίου Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα του Δημήτρη Μπάτση, στην έκδοση του 1977, μια μελέτη επίκαιρη το 2011.
Ο Νίκος Μπελογιάννης στις 30 Μαρτίου 1952, στις 4.12 π.μ, μαζί με τρεις συντρόφους του, τον Δημήτρη Μπάτση, τον Ηλία Αργυριάδη και τον Νίκο Καλούμενο στήνονται απέναντι από το εκτελεστικό απόσπασμα στο Γουδί και εκτελούνται δια τυφεκισμού.
Ακολουθεί ο πρόλογος του Δημήτρη Μπάτση από το βιβλίο του Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα, εκδ. Κέδρος, όπου -εκτός των άλλων- αποκαλύπτεται για πρώτη φορά η λεγόμενη "Σύμβαση Cooper" η οποία υπογράφτηκε το 1940 κι έληξε τον Δεκέμβρη του 2010. Επίσης, ένα αυτοβιογραφικό κείμενο της συζύγου του, από το βιβλίο της Βαρύτατο τίμημα (1941-1952), Εκδ. Δωδώνη.
«Η εργασία μου αυτή γράφτηκε με την βέβαιη προοπτική, πως παρ' όλα τα εμπόδια και παρ' όλες τις πολύμορφες επεμβάσεις, ο Ελληνικός Λαός, που πάντα αγωνίζεται ηρωικά, θα ανοίξει και πάλι με τον αγώνα του διάπλατα τον δρόμο, για μια ελεύθερη δημοκρατική ανοδική πορεία, και θα αρχίσει, με τον ίδιο ενθουσιασμό, με την ίδια ορμή και αυτοθυσία, να χτίσει την ερειπωμένη από την ναζιστοφασιστικη κατοχή και τον οικτρό εμφύλιο, πατρίδα.
Η Ελλάδα θα γίνει οικονομικά και εθνικά πραγματικά ελεύθερη μόνον τότε που η ανοικοδόμηση αυτή γίνει από το Λαό και για το Λαό.
Θα σπάσουν τα δεσμά και θα αλλάξει ριζικά η διάρθρωση της σημερινής οικονομίας μας, θα ανοίξει ο δρόμος για να λυτρωθούν οι παραγωγικές δυνάμεις της νεοελληνικής κοινωνίας.
Και ο δρόμος αυτός μας οδηγεί στην ορθολογιστική οργάνωση και στη σχεδιασμένη ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας, στη δημιουργία ανώτερης τεχνικής βάσης, στη γοργή συσσώρευση των οικονομικών μέσων για ν' ανθήσει και σ' εμάς γερή, προοδεμένη κοινωνική ζωή. Μόνον τότε θα δημιουργηθούν και θα εξασφαλιστούν όλες οι προϋποθέσεις για μια ακόμα πιο ψηλή κοινωνική επιδίωξη: τη σοσιαλιστική κοινωνία.
Για το χτίσιμο αυτής της νέας Ελλάδας δουλεύουν σήμερα, μέσα σε τραγικές πραγματικά συνθήκες και αψηφώντας κάθε κίνδυνο, όλοι οι επιστήμονες που βλέπουν μπροστά, όλοι οι προοδευτικοί άνθρωποι των επιστημών, πλάι και μαζί με τον αδάμαστο Ελληνικό Λαό, προσφέροντας ακόμη και την ζωή τους, ότι πολυτιμότερο δηλαδή έχουν, προσπαθώντας έτσι να στεριώσουν, όσο το δυνατό περισσότερο, την νίκη του.
Σε όλους αυτούς τους πραγματικούς ηρωικούς αγωνιστές, προσφέρω και εγώ την μικρότατη αυτή συμβολή.
Αθήνα, ΕΜΠ , Ιούνιος 1947»
Tvxs - Επιμέλεια: Κρυσταλία Πατούλη
ΠΗΓΗ: tvxs.gr
Ποιός ήταν ο Δημήτριος Μπάτσης:
Μπάτσης Δημήτριος
Ο Δημήτρης Μπάτσης, νομικός και οικονομολόγος, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916, δικάστηκε από το Στρατοδικείο που δίκασε το Νίκο Μπελογιάννη, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε δια τυφεκισμού στις 30 Μαρτίου 1952.
Ήταν παντρεμένος δύο φορές και από τον πρώτο του γάμο με τη Λίνα Αιλιανού είχε αποκτήσει το 1942, μια κόρη την Ελένη Μπάτση-Λυκιαρδοπούλου, και σε δεύτερο γάμο παντρεύτηκε με την Λίλιαν Καλαμάρο-Black.
Πίνακας περιεχομένων[απόκρυψη] |
Βιογραφία
Γόνος πλούσιας μεγαλοαστικής οικογενείας, ήταν γιος του βασιλόφρονα ναυάρχου Α. Μπάτση, που καταγόταν από τα Ψαρά και μητέρα του ήταν η Αν. Πρίντεζη, από τη Σύρο.
Σπουδές
Φοίτησε στο Βαρβάκειο ή το Πειραματικό Σχολείο, σύμφωνα με τη μαρτυρία της κόρης του Ελένης, σπούδασε Νομικά και Οικονομικά και μιλούσε άριστα Γαλλικά και Αγγλικά. Ήταν μάχιμοςδικηγόρος, όμως ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη Μαρξιστική θεωρία και μελέτησε με δική του πρωτοβουλία, κοινωνιολογία και οικονομικά. Ήταν μέλος της «Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Νεοελληνικών Προβλημάτων «Επιστήμη –Ανοικοδόμηση», γνωστής με τα αρχικά «ΕΠ-ΑΝ», που ιδρύθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου του 1945, μαζί με τον πρύτανη του Εθνικού Μετσόβειου ΠολυτεχνείουΝικόλαο Κιτσίκη, πατέρα του επίσης πανεπιστημιακού καθηγητή Δημήτρη Κιτσίκη, ο οποίος προλόγησε το βιβλίο του.
Περιοδικό Ανταίος
Υπήρξε αρχικά συντάκτης και υπεύθυνος σύνταξης, ενώ από το 6ο τεύχος του ήταν εκδότης και διευθυντής στο δεκαπενθήμερο επιστημονικό περιοδικό «Ανταίος», το οποίο κυκλοφορούσε από τις 20 Μαΐου 1945 έως τον Ιούνιο του 1951, στο οποίο έγραψε για την αποικιακή εκχώρηση της Πτολεμαΐδας.
Στο περιοδικό δημοσίευσε κατ' αρχή από τις 10 Μαΐου 1946 κείμενα που αποτέλεσαν αργότερα το υλικό για το βιβλίο «Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα», όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται και στην υπογραφή [1] της συμβάσεως «Hugh Cooper».
Στο πρώτο τεύχος του περιοδικού υπογράμμιζε πως
«προϋπόθεση για να τεθούν τα θεμέλια της ανοικοδόμησης, στο απώτερο μέλλον σε πλατιές και κοινωνιστικές βάσεις είναι να λευτερωθή ο λαός και η οικονομία του από κάθε αντιπαραγωγικό, αντιοικονομικό και εκμεταλλευτικό μπόδιο που έστηνε στην πρόοδο της χώρας μια μονοπωλιακή κερδοσκοπική ολιγαρχία».
Επίσης έγραφε ότι
«Σήμερα, λοιπόν, προϋπόθεση για να τεθούν τα θεμέλια της ανοικοδόμησης στο απώτερο μέλλον σε πλατιές και κοινωνικές βάσεις είναι να ελευθερωθεί ο λαός και η οικονομία του, από κάθε αντιπαραγωγικό, αντιοικονομικό και εκμεταλλευτικό εμπόδιο που έστηνε στην πρόοδο της χώρας μια μονοπωλιακή κερδοσκοπική ολιγαρχία… Ο λαός κάνει το καθήκον του με στερήσεις και εξαντλητική εργασία. Ποιος όμως δεν κάνει το καθήκον του απέναντι στη χώρα και το λαό; Να, το βασικό πρόβλημα της ανοικοδόμησης. Πρέπει να εξεταστεί κατά κλάδους και τομείς της οικονομίας ποια ενδογενής αιτία εμποδίζει την ανασυγκρότηση και πως μπορεί να εξουδετερωθεί …»
[Πηγή: Περιοδικό «Ανταίος»]
Η δίκη του
Συνελήφθη στις 23 Οκτωβρίου 1951 από την Ασφάλεια Πειραιά και η δίκη του στο Α΄ Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών άρχισε στις 15 Φεβρουαρίου 1952, με την κατηγορία της «διενέργειας κατασκοπείας κατά των συμφερόντων του κράτους» , [Α.Ν. 375/1936], και την 1η Μαρτίου εκδόθηκε η απόφαση.
Στη διάρκεια της δίκης, στην οποία υπήρξαν 29 κατηγορούμενοι και οκτώ από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο, όπως σημειώνει η [2] συγκατηγορούμενή του Έλλη Παππά, [«Γράμματα στο γιο μου», «Μαρτυρίες»]
«Ο Μπάτσης δεν γύριζε να μας δει. Νόμιζε ο φουκαράς πως έτσι θα έδειχνε «καλή διαγωγή»…».
Η απόφαση για τη θανατική του καταδίκη εκδόθηκε με μειοψηφούντα Στρατοδίκη τον τότε ταγματάρχη και μετέπειτα επικεφαλής του στρατιωτικού κινήματος της 21ης Απριλίου 1967, Γεώργιο Παπαδόπουλο.
Η σύζυγός του Λίλιαν Καλαμάρο-Black, μίλησε στην εκπομπή «Ανατροπή» στις 11 Απριλίου 2002 για τη σύλληψη του, η οποία έγινε πέντε μέρες μετά το γάμο τους, και τις πιέσεις που δεχόταν ώστε να τον επηρεάσει ν' αρνηθεί τις αριστερές του πεποιθήσεις. Στη απολογία του, προκειμένου να αποφύγει τη σχεδόν βέβαιη καταδίκη σε θάνατο απαρνήθηκε την μαρξιστική ιδεολογία και τονκομμουνισμό, είναι μάλιστα αμφίβολο αν υπήρξε ποτέ κομμουνιστής με την κομματική σημασία της λέξεως. Ως ένδειξη «μεταμέλειας» ζήτησε να καταταχθεί στο ελληνικό σώμα που επρόκειτο να συμμετάσχει στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στον πόλεμο μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας.
Η εκτέλεσή του
Μαζί του εκτελέστηκαν [3] στις 4 περίπου ξημέρωμα Κυριακής, επίσης καταδικασμένοι σε θάνατο με την κατηγορία της συνωμοσίας και της κατασκοπίας, οι Νίκος Μπελογιάννης, Ηλίας Αργυριάδης και Νίκος Καλούμενος, Όλοι τους μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο του Γουδή, πίσω από το νοσοκομείο «Σωτηρία», από τις φυλακές της Καλλιθέας, απέναντι από τον «Οίκο Τυφλών», και ο τυφεκισμός τους έγινε με το φως των προβολέων των στρατιωτικών αυτοκινήτων, ενώ τάφηκαν την ίδια μέρα [4] στο Γ΄ Νεκροταφείο Αθηνών.
Το Μάρτιο του 2010 έγινα τα αποκαλυπτήρια μνημείου που αναγέρθηκε στο άλσος «Γουδί», απέναντι από την πρώην σχολή χωροφυλακής και είναι αφιερωμένο στη μνήμη των τεσσάρων εκτελεσμένων.
Αναφορές
Ο Τάκης Λαζαρίδης στο βιβλίο του «Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι...» γράφει γι’ αυτόν
«Ο Δ. Μπάτσης στάθηκε σαν άντρας, έφυγε βαθύτατα πικραμένος αλλά αγέρωχος. Δεν συνεργάστηκε με την Ασφάλεια και δεν υπέκυψε σε πιέσεις και εκβιασμούς που του έγιναν ακόμα και όταν ήταν μελλοθάνατος στη φυλακή. Γνωρίζω ότι επανειλημμένα τον κάλεσαν στη διεύθυνση των φυλακών ανώτατοι αξιωματούχοι της Ασφάλειας και του ζήτησαν να συνεργαστεί επισείοντας, ακόμα και την τελευταία μέρα, το φάσμα της επικείμενης εκτέλεσης. Αρνήθηκε και έφυγε με το κεφάλι ψηλά.
Και τον εκτέλεσαν παρότι γνώριζαν καλά ότι δεν είχε καμιά σχέση με ασυρμάτους και «κατασκόπους». Γιατί στο πρόσωπό του (προέρχονταν από αστική οικογένεια και ήταν γιος ναυάρχου) ήθελαν να χτυπήσουν τους «συνοδοιπόρους», αυτούς που έμπαιναν στο κίνημα από αγνό ιδεαλισμό, φλεγόμενοι από την επιθυμία να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για το καλό και την πρόοδο αυτού του τόπου.
Είπαν πως στη δίκη «έσπασε», «λύγισε». Τώρα, με την πείρα και τη γνώση των 46 χρόνων που κύλησαν από τότε, θα μπορούσε κανείς εύλογα να ρωτήσει: Τι θα πει «λύγισε;» Και γιατί να μη «λυγίσει;». Γιατί έπρεπε να υποστηρίξει με «πάθος» και «αδιαλλαξία» την ανεύθυνη και τυχοδιωκτική πολιτική του Ζαχαριάδη που λειτουργούσε ως όργανο της σοβιετικής εξωτερικής πολιτικής; Τραγική αλλά και ηρωική συνάμα μορφή ο Δ. Μπάτσης λαμπρός επιστήμονας και ακέραιος χαρακτήρας κλήθηκε να πληρώσει σφάλματα άλλων χωρίς ο ίδιος να έχει την παραμικρή ευθύνη. Η μοίρα του φέρθηκε πολύ σκληρά. Την αντιμετώπισε με αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια σαν πραγματικός άντρας.»
Εργογραφία
- «Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα», [εκδόσεις «Τα νέα βιβλία Α.Ε.», εκδοτικός οίκος του ΚΚΕ, που διαχειριζόταν ο Γιώργος Ζιούτος, Αθήνα, Μάιος 1947]
Το βιβλίο ασχολείται με την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων, το οικονομικό σχέδιο για την εκβιομηχάνιση και τη βιωσιμότητα.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Το κείμενο της συμβάσεως Cooper [ΦΕΚ 65/τεύχος 1ον, Αθήνα, 17 Φεβρουαρίου 1940].
- Λίλιαν Μπάτση [Αυτοβιογραφία, «Βαρύτατο τίμημα (1941-1952)»-Εκδόσεις «Δωδώνη», 1981]
- Πενήντα χρόνια από την εκτέλεση του Μπελογιάννη [«Ρεπορτάζ χωρίς σύνορα»]
- Δημήτρης Μπάτσης Η αριστερή πρόταση για την οικονομική ανάπτυξη, [Μελέτης Η. Μελετόπουλος, Περιοδικό «Νέα Κοινωνιολογία», Τεύχος 42, Χειμώνας 2005-06, σελ.135-161]
- Μαζί στο απόσπασμα «Ανατροπή»
Παραπομπές
- ↑ [1] Φ.Ε.Κ. 65 τεύχος 1ον, Αθήνα 17 Φεβρουαρίου 1940
- ↑ [2] «Μαρτυρίες» Έλλη Παππά
- ↑ [3] Ημερήσια εφημερίδα «Εμπρός»
- ↑ [4] Τόπος εκτελέσεως και ταφής
ΠΗΓΗ: http://www.livepedia.gr
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για την υπόθεση Μπάτση δείτε επίσης ενδεικτικά:
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για τη ζωή και το έργο του Δ. Μπάτση δείτε το βίντεο σχετικής ημερίδας:
Σχετικά με τον συντάκτη της ανάρτησης:
Η ιστοσελίδα μας δημιουργήθηκε το 2008.Δείτε τους συντελεστές και την ταυτότητα της προσπάθειας. Επικοινωνήστε μαζί μας εδώ .
κανένα σχόλιο