Σε πρόωρες εκλογές, χωρίς να προηγηθούν διερευνητικές εντολές

Ταχείες διαδικασίες, οι οποίες θα οδηγήσουν στις κάλπες δίχως την ανάγκη για κύκλο διερευνητικών εντολών, προβλέπουν οι ειδικοί, σε περίπτωση που η κυβέρνηση επιλέξει να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, μετά και την ψήφιση του τρίτου μνημονίου. Οπως αναφέρουν στην «Κ» οι καθ’ ύλην αρμόδιοι συνταγματολόγοι, η κυβέρνηση, λόγω και του σχετικού χρονικού περιορισμού (δεν έχει παρέλθει ένα έτος από τις τελευταίες εκλογές), δεν μπορεί να προκαλέσει πρόωρες εκλογές για εθνικό ζήτημα.

Ο κ. Σταύρος Τσακυράκης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών, παραπέμπει στο άρθρο 37, εδάφιο 3 του Συντάγματος, τονίζοντας ότι εφόσον η κυβέρνηση διαθέτει τη δεδηλωμένη και παραιτηθεί, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αναλάβει πρωτοβουλία για συγκρότηση νέας κυβέρνησης. Στο σχετικό εδάφιο αναφέρονται τα εξής: «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας, αναθέτει στον πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον σχηματισμό κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή».

Τούτο σημαίνει ότι η παρούσα κυβέρνηση, υπό τη σημερινή μορφή, δεν μπορεί να διενεργήσει εκλογές παρά μόνον αν παρέλθει ένας χρόνος. Ως εκ τούτου, τη διενέργεια των εκλογών θα αναλάβει υπηρεσιακή κυβέρνηση, υπό υπηρεσιακό πρωθυπουργό. «Αν η κυβέρνηση παραιτηθεί, χωρίς να έχει στο μεταξύ απολέσει την εμπιστοσύνη της Βουλής με πρόταση εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα προχωρήσει σε διαβούλευση με τους πολιτικούς αρχηγούς και αν διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει δυνατότητα σχηματισμού κοινοβουλευτικής κυβέρνησης, θα διαλύσει τη Βουλή και θα προκηρύξει εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν εντός τριάντα ημερών με υπηρεσιακή εκλογική κυβέρνηση», επισημαίνει ο κ. Γιώργος Σωτηρέλης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κατά την άποψη του κ. Σωτηρέλη, «δεν απαιτούνται διερευνητικές εντολές, διότι εν προκειμένω δεν εφαρμόζεται το πρώτο εδάφιο του άρθρου 38 (:«...αν η κυβέρνηση παραιτηθεί, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 2, 3 και 4 του άρθρου 37»), αλλά το δεύτερο εδάφιο το οποίο αναφέρει: «Αν ο πρωθυπουργός της παραιτούμενης κυβέρνησης είναι αρχηγός ή εκπρόσωπος κόμματος που διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών, εφαρμόζεται αναλόγως η διάταξη του άρθρου 37 παράγραφος 3 εδάφιο γ΄)».

Στο εσωτερικό της κυβέρνησης, πάντως, υπάρχει η αντίληψη ότι πιθανή δρομολόγηση πρόωρων εκλογών, ενδεχομένως να οδηγούσε και σε διερευνητικές εντολές, άποψη την οποία ασπάζονται κάποιοι νομικοί που συνομιλούν με το Μέγαρο Μαξίμου. Σε κάθε περίπτωση, ο χρόνος απόφασης για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών θα κρίνει και τη συνταγματική οδό με την οποία αυτές θα δρομολογηθούν, ανεξαρτήτως του γενικότερου πολιτικού κλίματος που –ούτως ή άλλως– θα είναι εξαιρετικά δυσμενές για την κυβέρνηση, ελέω και της ενδοκομματικής κατάστασης στον ΣΥΡΙΖΑ.