Τατόι, μοναδικό για την Αθήνα, μοναδικό για την Ελλάδα




Toυ Νίκου Βατόπουλου


Συναρπαστική θέα προς το Πεντελικό Ορος, την Εκάλη και την Ερυθραία μπορεί κανείς να απολαύσει από το παραμυθένιο ξενοδοχείο «Τατόιον» στις πλαγιές της Πάρνηθας. Το διακρίνει κανείς ακόμη και από απόσταση αν περπατήσει μέσα στο πρώην βασιλικό κτήμα και το ξεχωρίζει, σαν ορεινό ακρόπρωρο, από τις επικλινείς, ριχτές στέγες του και τη μελαγχολική μοναξιά του... Είναι ένα από τα ερειπωμένα παραμυθόσπιτα, διάσπαρτα στον ιστορικό πυρήνα του Τατοΐου. Κτίσματα μικρά και μεγάλα, λιθόχτιστα όλα με συγκεκριμένες ιστορικές χρήσεις, με αύρα Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης σε μια μοναδική συνεύρεση με την οργιώδη χλωρίδα της Πάρνηθας.

Την περασμένη εβδομάδα, σε μια επίσκεψη στο Τατόι βουτήχτηκα ξανά στη μοναδική ατμόσφαιρα της Ιστορίας και της φύσης. Αν υπάρχει κάτι που καθιστά το Τατόι μοναδικό όχι μόνο για την Αθήνα αλλά για όλη την Ελλάδα είναι η αίσθηση πως όσα βλέπει ο επισκέπτης είναι αποτέλεσμα της νόησης, της επιθυμίας, του οράματος, της βούλησης. Το δάσος στο Τατόι είναι τεχνητό, τα δέντρα φυτεύθηκαν από τον Γεώργιο Α΄ και την Ολγα, τα κτίρια χτίστηκαν ένα προς ένα για να έχουν συγκεκριμένη χρήση, οι διαδρομές χαράχτηκαν για επικοινωνία και αναψυχή, όλο το κτήμα υπηρετεί την ιδέα του υψηλού μέσα από μια διάθεση ταπεινή και παραγωγική. Αυτή είναι η μοναδικότητα.




Πολλοί φίλοι που περπατούν σε αυτόν τον πνεύμονα της Αθήνας έχοντας κατά νουν ότι εξερευνούν ένα πρώην βασιλικό κτήμα, αναζητούν μεγαλείο και μεγαλοπρέπεια. Μεγαλείο, υπάρχει. Μεγαλοπρέπεια, όχι. Γιατί το Τατόι, σύμφωνα με τον χαρακτήρα του Γεωργίου Α΄ που αγόρασε την έκταση και διαμόρφωσε τη θερινή κατοικία της βασιλικής οικογένειας και την παραγωγική μηχανή γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, υπηρετεί ένα πνεύμα πρακτικό σε ένα περιβάλλον υψηλής αισθητικής. Είναι η σύζευξη της λειτουργίας και του κάλλους.

Αυτή η έννοια, η λεπτή, δηλαδή, ισορροπία που με τεράστια δυσκολία και συχνά με αποτυχία, επιχειρεί να βρει ο σύγχρονος άνθρωπος, επιζεί στο ερειπωμένο Τατόι. Ενδομύχως, το νιώθει κανείς καθώς περπατάει ανάμεσα στα πεύκα, στις καστανιές και στις λεύκες, στη σκιά των σπιτιών, του μαγειρείου, του βουτυροκομείου, του νοσοκομείου, του οινοποιείου, του ιπποστασίου, καθώς περνάει έξω από τα ανάκτορα και το άγαλμα του έφιππου Κοζάκου με το κυνηγετικό γεράκι, καθώς κατεβαίνει προς τον ανακτορικό κήπο και βλέπει τη στέρνα με τη λεοντοκεφαλή (σε παρόμοια μαρμαρόγλυπτη τεχνική όπως το σιντριβάνι της πλατείας Συντάγματος)... Και πιο κάτω οι πρώην ανθόκηποι, το γήπεδο τένις, τα ξέφωτα για μάθημα και αναψυχή. Ολα αυτά περνούν ως σήματα και ενεργοποιούν αισθήσεις, φωλιάζουν σαν εικόνες και σκέψεις.

Εκπλήσσονται πολλοί όταν ακούν ότι το κτίριο του ανακτόρου, σχεδιασμένο από τον Σάββα Μπούκη (η προτομή του υπάρχει στο Ιστορικό Μουσείο Υδρας), είναι αντίγραφο του νεογοτθικού κτίσματος στο συγκρότημα του Πέτερχοφ στην Αγία Πετρούπολη, που χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία από τον τσάρο Αλέξανδρο Β΄ (αδελφός του πατέρα της βασίλισσας Ολγας). Οι διαδρομές και τα δίκτυα της ευρωπαϊκής ιστορίας είναι ενεργά στο Τατόι.

Σήμερα, το ανάκτορο όπου ορκίστηκαν τέσσερις ελληνικές κυβερνήσεις είναι κενό και κλειστό. Αναμένει να γίνει μουσείο και να αποκτήσει την αρχική όψη του, που σήμερα χάνεται κάτω από τις αλλοιώσεις του Μεσοπολέμου.


(Καθημερινή, 13.11.2016)

Σχετικά με τον συντάκτη της ανάρτησης:

Ο Αλέξανδρος Ντάσκας είναι Δικηγόρος Αθηνών και ένας από τους συνδιαχειριστές του ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ.

κανένα σχόλιο

Leave a Reply