Κείμενα Ταυτότητας

1. "Κοινότητα Προσώπων, Έθνος Κοινοτήτων, Κοινωνία Εθνών"
Σε αυτό το σχήμα του Θ. Ζιάκα συμπυκνώνεται ο ελληνικός τρόπος θεώρησης του κόσμου, όπως έχει διαμορφωθεί στη μακραίωνη ιστορική του πορεία, από τις λαϊκές συνελεύσεις των μυκηναϊκών πόλεων και την κλασσική Εκκλησία του Δήμου, μέχρι την βυζαντινή ενορία και την κοινότητα της Τουρκοκρατίας.

Οι κοινότητες των Ελλήνων υπήρξαν διαχρονικά κοινότητες βιοτικού νοήματος, και όχι κοινότητες ανάγκης, χρηστικότητος ή τυχαιότητας. Θεμέλιο τους αποτέλεσε η κοινή νοηματοδότηση του βίου, η κοινή κοσμοαντίληψη, οι κοινές θρησκευτικές παραδόσεις, η συλλογικότητα του βίου, που παρήγαγε έναν άνθρωπο αδιάσπαστα δεμένο με την κοινότητα του, ταυτόχρονα ελεύθερο και τελειούμενο διά της συλλογικότητας.

Το πολιτισμικό πρόταγμα του Ελληνισμού ερείδεται πάνω στην έννοια του Προσώπου, του υποκειμένου που νοηματοδοτεί τη ζωή του ως άθλημα Αλήθειας και ανακαλύπτει την αλήθεια αυτή στην έννοια της Αγάπης. Το αγαπητικό υποκείμενο αναπτύσσει, αναγκαία, τον υπαρκτικό του τρόπο, σε κοινωνία με άλλα Πρόσωπα, σε Κοινότητα. Οι Κοινότητες αυτές, ενωμένες στά οντολογικά τους υπόβαθρα, κοινωνώντας με την Αλήθεια μέσω της ελληνικής γλώσσας, αποτέλεσαν τα κύτταρα του ζωντανού Ελληνικού Έθνους και παρήγαγαν την ελληνική πολιτισμική πρόταση.

Η αντοχή της στο χρόνο, το βάθος της πνευματικής της παραγωγής, η ποιότητα των ανθρώπων και των σχέσεων που δόμησε μαρτυρούν την διαχρονική της αξία εισφέροντας τόσο όσο ελάχιστες παραδόσεις στη διαλεκτική σχέση των πολιτισμών της Ευρώπης και της Εγγύς Ανατολής.

2. Ωστόσο, στη σύγχρονη πραγματικότητα που γέννησε η Βιομηχανική Επανάσταση και διαμόρφωσε η αχαλίνωτη Παγκοσμιοποίηση, η οντολογία αυτή βάλλεται ανηλεώς και αδιάκοπα σε όλα της τα επίπεδα, και πρωτίστως στη βάση της, τον άνθρωπο.

Το Πρόσωπο ακρωτηριάζεται και περιορίζεται μετατρεπόμενο σε Άτομο, homo economicus με αποκλειστική υπόσταση την οικονομιστική καταναλωτική/χρησιμοθηρική. Ο πολυεπίπεδος εσωτερικός κατακερματισμός του επιφέρει και τον κατακερματισμό των συλλογικοτήτων που αποτέλεσε. Η Κοινότητα δίδει τη θέση της σε ένα απρόσωπο άθροισμα τυχαίως συμβιούντων, και το Έθνος αποδομείται, αφού πρώτα έχει μετατραπεί σε απλό πολιτικό ιδεολόγημα, αντί για ζώσα πραγματικότητα.

Η ιστορική αυτή διαδικασία παράγει ένα αποτέλεσμα που με πολιτικοκοινωνικούς όρους δεν είναι ουδέτερο, προδίδοντας έτσι τις ιστορικές δυνάμεις που την πυροδοτούν. Η Κυρίαρχη Αγορά, δηλαδή το καθαγιασμένο από τον οικονομισμό συσσωρευμένο κεφάλαιο, κατορθώνει να εκβιομηχανίσει τον ίδιο τον άνθρωπο και τις σχέσεις του, αποδομώντας κάθε συλλογικότητα που στέκεται στο δρόμο της κυριαρχίας της, αφανίζοντας το δημοκρατικό ήθος, εκμηδενίζοντας κάθε ηθική και πολιτική αντίσταση, κάθε κατάκτηση και σύλληψη ελευθερίας, αξιοπρέπειας, ισότητας, κοινωνικής δικαιοσύνης.

Το αποτέλεσμα αυτών των διαδικασιών, η Αποικιοκρατία, ιστορικό πρότυπο της οποίας υπήρξε η δυτική κυριαρχία στην Εγγύς Ανατολή και στη χώρα μας, επανέρχεται με προσωπείο διαφορετικό αλλά εξίσου απεχθές, απειλώντας όλους τους λαούς και ιδιαίτερα εκείνους με συνείδηση της πολιτισμικής και ιστορικής ιδιαιτερότητάς τους. Ταυτοχρόνως αλλοιώνει, ακρωτηριάζει, και ευτελίζει κάθε στοιχείο ανθρωπισμού των κοινωνικών δομών και απειλεί το άτομο με πλήρη υποδούλωση φυσική, οικονομική και πνευματική.

Με αφετηρία αυτές τις διαπιστώσεις και με την πρόθεση να ιχνηλατήσει την οδό προς την επανανακάλυψη της ελληνικής Κοινότητας, μέσα από το επιστημονικό του έργο και τις γενικότερες πολιτικές και κοινωνικές παρεμβάσεις του, το Δικαιόπολις ιδρύθηκε από μία ομάδα νέων εργαζομένων νομικών, χωρίς καμιά εξάρτηση από κομματικούς ή συνδικαλιστικούς φορείς, επιδιώκοντας παράλληλα να βρει συνοδοιπόρους στην προσπάθεια του κάθε έναν και κάθε μία που μοιράζεται τις ίδιες ανησυχίες και τους ίδιους προβληματισμούς.

του Αλέξανδρου Ντάσκα, Μάιος 2011.

******

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Το Δικαιόπολις απαρτίζεται από νέους επιστήμονες, κατ’ αρχήν νομικούς, με προοπτική, όμως, να εμπλουτιστεί από άτομα όλων των επιστημών, έχοντας ως φιλοδοξία να συγκροτήσει έναν διεπιστημονικό χώρο σκέψης, δεξαμενής και παραγωγής ιδεών, γνώσεων και προτάσεων. Δεν στελεχώνεται από επαγγελματίες πολιτικούς, καθ’ ότι άπαντες είμαστε εργαζόμενοι και βιοποριζόμαστε από το επάγγελμά μας. Έτσι, δημιουργήσαμε μία συλλογικότητα με επιδίωξη παρέμβασης στα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα, μέσω της διατύπωσης θέσεων-προτάσεων και ανάπτυξης εποικοδομητικού προβληματισμού.

Ως  νέοι άνθρωποι, συμμέτοχοι του πολιτικού γίγνεσθαι βιώνουμε μία ασφυξία: Το μέλλον μας έχει υποθηκευθεί από τα λάθη της γενιάς του Πολυτεχνείου, τα κόμματα είναι εγκλωβισμένα στην νοσηρή χρεωκοπία τους, οι όποιες συλλογικότητες είναι ηθικά άρρωστες, ο λόγος των προσώπων της δημόσιας ζωής είναι αδιέξοδος, ενώ τα μέσα μαζικής ενημέρωσης υποβαθμίζουν τον δημόσιο διάλογο σε κερδοσκοπικές σκοπιμότητες. Τι έχει σήμερα να αποκομίσει ένας νέος άνθρωπος, ακούγοντας συνεχείς αναμηρυκασμούς, χιλιοειπωμένα συνθήματα, ισοπεδωτικές θέσεις, ερειδόμενες σε ιδεολογικο-συναισθηματικές αγκυλώσεις; Ποια είναι η ρεαλιστική πρόταση ζωής για άρση πολλών αδιεξόδων του σήμερα; Το αποτέλεσμα που βιώνουμε είναι πολυκραυγασμοί, παράλληλοι μονόλογοι, απλώς ανεκτικότητα, όχι επι-κοινωνία, αδράνεια και κάποτε εκτροπή στην αψυχολόγητη, τυφλή βία, τα οποία «κλέβουν» κυριολεκτικά ζωές, συνειδήσεις, όνειρα και ελπίδες.

Το Δικαιόπολις σφυγμομετρώντας την ιδιομορφία της εποχής μας και αφουγκραζόμενο το τεράστιο πνευματικό, πολιτικό, ιδεολογικό και κοινωνικοοικονομικό της αδιέξοδο επιχειρεί να προσεγγίσει την πραγματικότητα με το βλέμμα ανθρώπων-προσώπων, που έχουν γεννηθεί και γαλουχηθεί σε μια εποχή μονοδιάστατης παγκοσμιοποίησης, διαδικτυακής-πληροφοριακής επανάστασης, θανάσιμου οικολογικού κινδύνου και μετά-ιδεολογικής πρόσληψης του κόσμου και αναλαμβάνουν την τύχη τους στην πιο δύσκολη ώρα του Ελληνισμού. Θεωρούμε ότι στην Νέα Κρίση πρέπει να δώσουμε μια απάντηση καινοτόμο και δυναμική μέσα από συγκρούσεις με τα σάπια γρανάζια του Συστήματος και συνθέσεις με τα υγιή πρόσωπα που διασώζονται της γενικότερης κατάρρευσης. Είναι αδιανόητο πια για μας σε εποχές ταχύτητας και ολικών ανασυνθέσεων να πορεύεται κάποιος με σκέψη αναχρονιστική, φορμαλιστική, με πλήθος δογματισμών και αστήρικτων προκαταλήψεων, που δεν έχουν κανένα εμπειρικό και βιωματικό αντίκρισμα.

Το Δικαιόπολις μάς ένωσε, α) αφ’ ενός για να καλύψει αυτές τις υπαρξιακές μας στερήσεις: την δίψα για εναλλακτική πρόταση στο εθνικό, το κοινωνικό και οικολογικό πρόβλημα που ταλανίζουν την Χώρα μας και β) αφ’ ετέρου για να προστατέψει και να στεριώσει την ελπίδα μας, πριν διαβεί αμετάκλητα και αυτή το χείλος του γκρεμού, λειτουργώντας σαν εργοστάσιο παραγωγής εφικτών λύσεων που θα μάς απομακρύνουν από την υποστροφή στην διαφαινόμενη βαρβαρότητα.

Όπλα μας στην γιγαντιαία αυτή πάλη θα είναι η καθαρή καρδιά και η καταρτισμένη ματιά μας, η βούλησή μας για ρήξη με τις τυραννικές συνήθειες που δυναστεύουν το παρόν και υπονομεύουν το μέλλον μας.

Αφετηρία μας δεν είναι το γκρέμισμα της παράδοσης, δηλαδή αυτού που μάς παραδίδεται από το ελληνικό και οικουμενικό μας παρελθόν. Αυτό το χρειαζόμαστε. Αλλά με δημιουργικό τρόπο θα αφομοιώσουμε κριτικά το διαφορετικό, το καινούργιο για να το μεταμορφώσουμε με τα δικά μας έργα και να εμπλουτιστούμε από αυτό. Αποζητούμε την ενότητα μέσα από την ετερότητα,  ξεκινάμε από τους παλιούς πυλώνες, για να προσδεχθούμε και να αφομοιώσουμε αυτό που μάς έρχεται. Η μιζέρια, οι ιδεολογικοπολιτικές  εμμονές, η σκόπιμη διγλωσσία, η σχιζοείδεια και αδιέξοδη σκέψη του σημερινού Έλληνα προβληματίζει σίγουρα έναν νέο, σκεπτόμενο άνθρωπο που επιδιώκει εκ της ορμητικής του φύσεως, να ατενίσει με αυτοπεποίθηση και δυναμισμό το μέλλον. Πλανώνται τεράστια, αλλά ανομολόγητα “γιατί” πάνω από την Χώρα. Γιατί υποκύψαμε στα χειρότερα ελαττώματά μας, γιατί αργήσαμε τόσο πολύ να καταλάβουμε την αυτοκαταστροφική πορεία μας προς την άβυσσο και γιατί αδυνατούμε να βρούμε την λύση; Θα προσπαθήσουμε να τα φωτίσουμε, να θέσουμε σωστές ερωτήσεις και να δώσουμε γόνιμες απαντήσεις με τρόπο δημιουργικό, παραγωγικό, ελπιδοφόρο και ρεαλιστικό. Και αρχίζουμε διατυπώνοντας μεγάλα ερωτήματα που φθάνουν στις ρίζες του προβλήματος, προκειμένου να λάβουμε και μεγάλες απαντήσεις:

Α) Μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα νέο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό σύστημα;

Β) Μπορεί ο Ελληνισμός να υπερβεί την παρακμή που έχει ενσκήψει στην Δύση των Αγορών και στην Ανατολή του Κολλεκτιβισμού;

Γ) Μπορεί ο Ελληνισμός να γίνει πάλι χρήσιμος για τον οικουμενικό πολιτισμό και να πάψει η ελληνική κοινωνία να είναι άσκοπη;

Δ) Μπορεί ο Ελληνισμός να συμμετέχει στην οικουμενικότητα χωρίς να κινδυνεύει η υπόστασή του;

Ε) Μπορούν οι Έλληνες να συμμετέχουν ομαλά στην ελληνική συλλογικότητα χωρίς να διακινδυνεύουν την εξατομίκευσή τους;

            Ακτινογραφώντας τον εντός και εκτός συνόρων χώρο, οριοθετήσαμε τους στόχους-ενδιαφέροντά μας, προσδιορίσαμε τον Τρόπο που ατενίζουμε τον Κόσμο, την Χώρα, την Πόλη, την Γειτονιά, την Οικογένεια, και την Σχέση μας με αυτά και τον Άνθρωπο. Έτσι αναζητούμε και επιδιώκουμε:

ΤΡΟΠΟΙ ΔΡΑΣΗΣ

ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ

της ομάδας "ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ", Νοέμβριος 2011.

******

Οι Έλληνες από την ίδρυση του ελληνικού κράτους εγκλωβίστηκαν στα πυρά Δύσης - Ανατολής, Αριστεράς - Δεξιάς, σοσιαλισμού - νεοφιλελευθερισμού, ιδιωτικού – κρατικού καπιταλισμού κτλ., δηλ. μέσα σε εξωελληνικά σχήματα και εισαγόμενες ψευδεπίγραφες αντιπαραθέσεις με αποτέλεσμα οι μεγαλειώδεις θυσίες τους κυριολεκτικά να εκμηδενιστούν. Έτσι, η ελληνική κοινωνία «ακολουθώντας ξένους σκοπούς», έχασε την ταυτότητά της, έγινε άσκοπη και ξένη προς τον εαυτό της, το δε ελληνικό κράτος που δημιούργησε διεφθαρμένο, άδικο και επιθετικό προς τους ίδιους τους πολίτες του.

Τώρα, λοιπόν, χρειαζόμαστε έναν διαφορετικό Φιλελευθερισμό, ο οποίος θα έλκει τα κύρια εννοιολογικά του γνωρίσματα από την ελληνική παράδοση, θα έχει αφομοιώσει τις κατακτήσεις της Νεωτερικότητας, θα έχει σκοπό την μόρφωση του ίδιου του υποκειμένου της αλλαγής βασισμένος σε ένα νέο ανθρωπολογικό πρότυπο, το Πρόσωπο, και θα θεμελιώνεται σε μια νέα οντολογία. Ένας τέτοιος ελληνικός προσωποκεντρικός φιλελευθερισμός θα εισάγει δηλαδή στον διάλογο για μια εφαρμόσιμη και αποτελεσματική πολιτική ιδεολογία, τον ανθρωπολογικό τύπο του Ελληνικού Προσώπου ως οδηγού για την άρση των σύγχρονων αδιεξόδων του εισηγμένου δυτικού Φιλελευθερισμού, της κρίσης των αξιών, του σχετικιστικού–μηδενιστικού ρεύματος, της συστημικής λαίλαπας και του θρησκευτικού αποχρωματισμού. Το δε προϊόν του θα είναι ρεαλιστικό, θα έχει σχετικά άμεσο αποτέλεσμα, θα είναι εθνικά ωφέλιμο και υπερεθνικά ελκυστικό, θα είναι πλήρες, εφικτό, ανθρώπινο και προοπτικό, προσφέροντας λύσεις σε όλα τα προβλήματα (εθνικά, κοινωνικά και οικολογικά) όλων των Ελλήνων και όχι μόνο συγκεκριμένων τάξεων. Θεωρώ ότι το ΔΙΚΑΙΟΠΟΛΙΣ είναι ο φορέας μιας Νέας Γενιάς Ελλήνων, οι οποίοι μπορούν να φέρουν σε πέρας τον άθλο, γιατί είναι εφοδιασμένοι με την ικανότητα: α) να αποστασιοποιούνται από τις ανάγκες τους, β) να συνυπολογίζουν στην δράση τους το καλό του συνόλου και γ) να «μπαίνουν μπροστά» και να «θυσιάζονται» όταν παρίσταται ανάγκη.

του Θεόδωρου Ορέστη Σκαπινάκη, Ιούνιος 2012.